مائده مطهری زاده/

زعفران، یکی از محصولات بسیار سودآور زراعی است که ابتدا کشت آن فقط در انحصار خراسان بوده، اما در سال‌های اخیر با توجه به استعدادیابی و امکان سنجی‌های صورت گرفته در اراضی با اقلیم‌های مشابه با استقبال کشاورزان در سایر مناطق و استان‌های ایران روبرو شده و اینگونه بود که انحصار زعفران خراسان پس از سالیان دراز شکسته شد.
امروز کاشت زعفران در استان‌هایی همچون لرستان، همدان، تهران، کرمانشاه، اصفهان و حتی استان‌های شمالی به ویژه مازندران نیز طرفداران خاص خود را یافته و کشاورزانی که به لحاظ مادی، شرایط کاشت زعفران را داشته باشند به سرعت به سمت و سوی کشت آن کشیده می‌شوند.

*پیش بینی برداشت بیش از 32 کیلوگرم زعفران در مازندران
حسن مولایی معاون مدیریت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران در همین رابطه، ضمن اعلام خبر فوق گفت: سطح زیر کشت زعفران در زمین‌های کشاورزی مازندران ۱۶ هکتار است.
وی افزود: ارزش اقتصادی زعفران امسال در مازندران ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان است.
مولایی گفت: زعفران‌های تولید شده در مازندران علاوه بر مصرف در بازار داخلی، به استان‌های گلستان و خراسان نیز ارسال می‌شود.
معاون مدیریت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران افزود: بیشترین سطح زیر کشت زعفران در شهر‌های بهشهر، ساری و گلوگاه است.

*زعفران مازندران به لحاظ کیفی با همتایان خود در خراسان برابری می‌کند
مدیر روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این خصوص به خبرشمال گفت: زمین‌های واقع شده در بالادست و ارتفاعات مازندران که دارای آب و هوای سرد و خشکِ کوهستانی هستند، برای کشت زعفران مساعد هستند.
خلیلی با اشاره به اینکه بر اساس آنالیزهای صورت گرفته در خصوص زعفران مازندران، این محصول به لحاظ کیفی هیچ تفاوتی با همتایان خود در خراسان نداشته و کاملا قابل رقابت با زعفران‌های مرغوب و استاندارد است.
به گفته این مقام مسوول، فعلا زعفران‌کاران مازنی خودشان به صورت آزاد زعفران برداشت شده را معامله می‌کنند و فقط یکی از زعفران کاران اهل بهشهر، محصول خود را برای بسته بندی راهی گلستان کرده و سپس به نام زعفران خراسان در بازار به فروش می‌رساند که البته این امر، قطعا به ضرر زعفران کاران مازنی در بلندمدت خواهد بود و جهاد کشاورزی مازندران با توجه به رونق کشت طلای سرخ در دیار سبز علویان باید هرچه زودتر و تا قبل از آنکه بوی توسعه کشت زعفران در استان، به مشام دلالان و سوداگران برسد،  فکری به حال بازار فروش این محصولات کند تا هم زعفران کاران مازنی ضرر نکنند و هم اینکه مصرف کننده مجبور به خریداری زعفران با قیمت‌های نجومی نباشد.
*تسهیلات برای کشت زعفران
شاید وقتی دیگر
حسن مولایی معاون مدیریت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران، نیز در این باره در گفت‌و‌گو با خبرشمال با اشاره به اینکه زعفران در مناطق سرد و خشک همچون ارتفاعات مازندران قابلیت کشت دارد گفت: زعفران به شدت رطوبت‌گریز بوده و به ویژه اگر در زمان برداشت (در ماه‌های مهر و آبان) باران بر آن ببارد، از درجه مرغوبیت آن کاسته شده و چه بسا اصلا محصول را تباه کند.
مولایی، در پاسخ به این سوال ما مبنی بر اینکه تاکنون چه میزان تسهیلات برای زعفران کاران در نظر گرفته شده است، تصریح کرد: هنوز تحقیقات ما برای استعدادیابی و مکان سنجی اراضی با قابلیت کشت زعفران تکمیل نشده است و مادام که این پژوهش‌‌ها به سرانجام نرسد نمی‌توان تسهیلاتی در این زمینه در نظر گرفت، چرا که در این صورت برای بسیاری از کشاورزان علیرغم نامساعد بودن اراضی کشاورزی آنها ایجاد
 توقع می‌شود.
این مقام مسوول همچنین با بیان اینکه هم‌اکنون به دلیل تکمیل شدن پروژه‌های تحقیقاتی در خصوص کشت محصولاتی نظیر گل محمدی و گل گاوزبان، تسهیلات خوبی برای کشاورزان استقبال کننده در این بخش وجود دارد، در پاسخ به این سوال که زعفران مازندران به لحاظ عناصر تشکیل دهنده چه تفاوتی با زعفران‌های مرغوب خراسان دارد، تاکید کرد: مؤسسه تحقیقاتی وابسته به سازمان جهاد کشاورزی مازندران در منطقه پِشرِت چهار دانگه ساری در حال آنالیز زعفران مازندران است، اما بر اساس گزارش‌های دریافتی تاکنون، خوشبختانه زعفران برداشت شده از اراضی مازندران به لحاظ درصد مواد موثره در شرایط استاندارد قرار دارد و ناگفته نماند که زعفران  به رغم خواص دارویی چنانچه درصد سه ماده موثره (پیکرورتین)Picroretine ، (پیکروکروسین) Picrocrocineو (کروسین) Crocine، در آن بیش از حد مجاز باشد، به دلیل خاصیت شادی‌آور بودن در دوزهای بالا می‌تواند منجر به مرگ شود.
مولایی در خصوص میزان سرمایه اولیه برای استارت کار کشت زعفران نیز خاطرنشان کرد: در صورت مساعد بودن شرایط زمین و آب و هوای منطقه کشت و بدون احتساب هزینه‌های آماده سازی زمین و کاشت، داشت و برداشت، فقط برای خرید پیاز زعفران کیلویی 10 هزار تومان باید پرداخت کند که با محاسبه کشت استاندارد زعفران (5 تُن در هر هکتار) برای زمینی به وسعت 5 هکتار، رقمی بالغ بر 50 میلیون تومان فقط هزینه خرید پیاز زعفران می‌شود.

*پایان
به این ترتیب، یک کشاورز مازندرانی با وجود برخورداری از شرایط مساعد زمین و سود سرشار زعفران، باید به فکر هزینه‌های بالای کشت زعفران نیز باشد و بر همین اساس، چنانچه کشاورزی قصد کشت زعفران را دارد، در ابتدا باید میزان سرمایه اولیه آن را بسنجد و سپس به پشتوانه مشورت‌های صورت گرفته با کارشناسان خبره کشاورزی، برای کشت زعفران ناب
اقدام کند.